Nieuw deelrapport Veehouderij en Gezondheid Omwonenden III

In het kader van het onderzoeksprogramma Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO) III is op 24 april 2020 het nieuw deelrapport ‘Longontsteking in de nabijheid van geitenhouderijen in Gelderland, Overijssel en Utrecht’ bekend gemaakt. De minister voor Medische Zorg en Sport en de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit hebben hierover op 24 april 2020 een Kamerbrief gestuurd.

Het nieuw deelrapport

Het deelonderzoek is een herhaling van het onderzoek gebaseerd op een epidemiologische analyse van huisartsengegevens in een ander gebied, namelijk delen van de provincies Gelderland, Overijssel en Utrecht. Daar is sprake van een hoge veehouderijdichtheid, maar van een lagere achtergrondconcentratie fijnstof dan in het VGO-onderzoeksgebied in delen van de provincies Noord-Brabant en Limburg.

Uit het deelonderzoek blijkt dat er in plattelandsgemeenten met veel intensieve veehouderij meer longontstekingen voorkomen. Een van de mogelijke oorzaken hiervoor is de nabijheid van veehouderijen.

Verder blijkt uit het deelonderzoek dat eenzelfde associatie is gevonden tussen de woonafstand tot geitenhouderijen en het optreden van longontsteking, als in eerder VGO onderzoek. De oorzaak voor deze associatie is echter niet bekend. Andere deelonderzoeken binnen het onderzoeksprogramma VGO III zullen hier meer inzicht in moeten geven. Volgens de onderzoekers is het redelijk te veronderstellen dat de gevonden associatie is te vertalen naar alle Nederlandse provincies met geitenhouderijen.

De eerder in Noord-Brabant en Limburg gevonden associatie tussen pluimveehouderijen en longontsteking wordt in het nieuw deelonderzoek niet gezien.

De Kamerbrief

In de Kamerbrief geven de ministers aan dat het gelet op het nieuw deelrapport van belang blijft om inzicht te verkrijgen in de oorzaak van de verhoogde ziektedruk rond geitenhouderijen. Ook geven de ministers aan het door provincies ingezette beleid – om op basis van het voorzorgsbeginsel een moratorium in te stellen om uitbreiding en/of nieuwvestiging van geitenhouderijen (tijdelijk) tegen te gaan – te ondersteunen.

Vanwege het coronavirus loopt het VGO III onderzoek vertraging op. In plaats van eind 2021 wordt het totale VGO III onderzoek nu naar verwachting medio 2022 afgerond.

Franca Damen, advocaat Damen Legal