De natuur in Nederland wordt door verschillende regels beschermd. Deze regels zijn voor veel soorten natuur, zoals de ecologische hoofdstructuur, vastgelegd in (gemeentelijke) bestemmingsplannen en (provinciale) verordeningen. Voor de zogeheten Natura 2000-gebieden zijn de regels vastgelegd in de Wet natuurbescherming.

Op grond van de Wet natuurbescherming is het verboden om zonder vergunning activiteiten uit te voeren die een verslechtering of significant verstorend effect kunnen veroorzaken op Natura 2000-gebieden. Vaak gaat het daarbij (vooral) om de stikstofdepositie die een activiteit veroorzaakt. Veel Natura 2000-gebieden zijn namelijk gevoelig voor stikstof, maar daarmee overbelast. Op termijn moet de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden (fors) omlaag worden gebracht.

Met het oog daarop en het (toch) mogelijk maken van economische ontwikkelingen is op 1 juli 2015 het Programma Aanpak Stikstof (PAS) ingevoerd. De Raad van State heeft in een uitspraak van 29 mei 2019 echter geoordeeld dat het PAS niet in overeenstemming is met de Europese Habitatrichtlijn. Om die reden mocht het PAS niet langer als toestemmingsbasis voor economische ontwikkelingen worden gebruikt. Sindsdien zijn er veel ontwikkelingen geweest ten aanzien van de stikstofproblematiek. Het doel van de overheid blijft om de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden structureel te verminderen, de natuur te herstellen en nieuwe economische ontwikkelingen mogelijk te kunnen (blijven) maken. Met het oog daarop is op 1 januari 2020 de Spoedwet aanpak stikstof in werking getreden. Er zullen echter nog meer ontwikkelingen volgen.